عملکرد سیستم گیربکس دو کلاچه ( DCT )

تقریباً همه با دو نوع گیربکس معمول در خودروها آشنا هستند؛ گیربکس دستی و  گیربکس اتوماتیک.

همانطور که مشخص است در نوع دستی راننده برای تعویض دنده با فشردن پا بر روی کلاچ و با استفاده از دسته دنده به تعویض دنده می پردازد ولی در نوع اتوماتیک پدال کلاچی وجود ندارد ولی مبدل گشتاور و کلاچ وظیفه ی خود را به دور از چشم راننده انجام می دهند.

اما نوع دیگری از گیربکس وجود دارد که عمکردی میانه ی گیربکس دستی و اتوماتیک دارد و به گیربکس نیمه اتوماتیک مرسوم است؛ گیربکس دو کلاچ یا دوال کلاچ ( Dual Clutch Transmission ) که به اختصار به آن DCT نیز می گویند. همانطور که گفته شد عملکرد این نوع گیربکس ترکیبی از نوع دستی و اتومات است اما برخلاف دو نوع گیربکس دستی و اتوماتیک که عملکردشان از نامشان مشخص بود در گیربکس دو کلاچ، دو کلاچ زیر پای راننده وجود ندارد بلکه می توان گفت گیربکسی اتومات است که دارای دو کلاچ میباشد.

گیربکس نیمه اتوماتیک ، دستی بدون کلاچ ، دستی خودکار سایر نام هایی است که به این نوع گیربکس می گویند.

گیربکس دو کلاچ چگونه کار می کند؟

برای توضیح عملکرد گیربکس DCT بهتر است ابتدا به عملکرد گیربکس دستی بپردازیم.

در گیربکس دستی راننده پدال کلاچ را می فشارد و ارتباط بین پیشرانه و گیربکس را قطع می کند و سپس به تعویض دنده می پردازد که در این زمان طوقه ای دندانه دار از یک چرخ دنده به سمت چرخ دنده ی دیگر حرکت می کند و سپس کلاچ را رها می کند تا دوباره ارتباط بین پیشرانه و گیربکس برقرار شود و انتقال قدرت به چرخ ها انجام شود. پس در گیربکس دستی انتقال قدرت دائمی نیست که باعث پدیده ای به نام اختلال گشتاور می شود که باعث می شود خودرو به صورت محسوسی در حین تعویض دنده تکان بخورد.

اما در سیستم‌های گیربکس دو کلاچه یا DCT صفحات هیدرولیکی کلاچ به صورت پشت‌سر هم فعال می‌شوند و اجازه نمی‌دهند جریان نیروی منتقل شده به چرخ متوقف شود؛ از همین سو در خودرو‌هایی که از گیربکس دو کلاچه بهره‌ می‌برند پدال کلاچ مشاهده نمی‌شود.

برای مثال در یک خودروی مجهز به جعبه‌دنده‌ی ۶ سرعته‌ی DCT، یک کلاچ با دنده‌های ۲،۴ و ۶ و کلاچ دیگر با دنده‌های اول، سوم، پنجم و عقب درگیر است. این طرح باعث می‌شود که خبری از اختلال ارتباط بین پیشرانه و گیربکس نباشد. همچنین گیربکس های DCT برخلاف گیربکس های اتوماتیک دارای مبدل گشتاور نیستند.

گیربکس های دوکلاچ ازکلاچ های چندصفحه ای خیس و یا تک صفحه ای خشک استفاده می کنند. نوع خیس برای خودروهای قدرتمند و نوع خشک برای خودروهای شهری استفاده می شود.

مزایا و معایب سیستم دو کلاچ

مزایای سیستم DCT

• سرعت بالا در تعویض دنده
• رانندگی لذت بخش
• شتابگیری بدون تکان شدید خودرو
• کاهش چشمگیر مصرف سوخت

معایب سیستم DCT

• قیمت بالا
• ابعاد بزرگ و وزن زیاد

خودروسازانی مانند لامبورگینی ، فولکس واگن، کیا ، بی ام و ، بی وای دی ، مرسدس بنز ، آلفارومئو، هوندا ، هیوندای ، نیسان ، میتسوبیشی ، رنو و ... از این نوع گیربکس در محصولات خود استفاده می کنند اما به دلیل هزینه ی بالاتر این نوع گیربکس به دنبال نوع ارزان تری از این نوع گیربکس هستند که شناخته ترین آن گیربکس های CVT هستند که باعث کاهش مصرف سوخت و سواری راحتی می شوند اما توانایی مدیریت گشتاورهای بالا را ندارد.

( در این مطلب سعی شده به طور عامیانه عملکرد سیستم گیربکس دو کلاچه توضیح داده شود )

مرکز تشخیص رنگ مهندس باغشنی

شعبه تهران

آدرس : تهران– خیابان انقلاب - بعد از پل چوبی به سمت میدان امام حسین نرسیده به خیابان گرگان پلاک ۱۸۸

تلفن همراه : 09155040968

شعبه مشهد

آدرس : مشهد – حد فاصل چهار راه دانشجو و میدان دانش قبل از معلم 53

تلفن تماس : 38336718–051

تلفن همراه : 09155040968